Blog 14: Maakbaarheid?

Ons huidige leven lijkt maakbaar. We hebben de luxe van het kunnen kiezen. Dit in tegenstelling tot het leven van onze grootouders of nog verder terug. Daar was het bittere noodzaak dat de kinderen al jong mee hielpen in het huishouden, op de boerderij of al geld verdienden in de fabriek. Er waren vaak ook grote gezinnen: veel monden te voeden, groeiende lijfjes om te kleden en geen geld om ieder kind naar school te sturen.
In de Achterhoek waar ik geboren ben, waren gezinnen met 10 of zelfs 14 kinderen geen uitzondering. Vaak katholieke of streng gereformeerde kinderen waar de dominee of pastoor langskwam om te vragen wanneer er weer een kind aankwam. Moeders werden zwanger vlak na hun bruiloft en kregen tot dik in de veertig hun laatste kind. Soms zaten daar ook nog één of twee miskramen tussen en/of een “ongelukkig kindje.” Een kind met een mentale achterstand of met het syndroom van down.

Vrouwen hoefden niet naar school, die gingen toch trouwen en zorgden dan voor man, kinderen en huishouding. Toen ik naar de middelbare school ging in de jaren 80 van de vorige eeuw, was er nog een huishoudschool in Doetinchem. De meisjes daar dromden buiten samen en giechelden naar elke jongen die langskwam. Wij, die naar de Mavo, Havo of VWO gingen, vonden ze een beetje zielig omdat ze “alleen maar” naar de huishoudschool gingen.
Jongens gingen hooguit naar de lagere school om te leren lezen en schrijven en gingen dan werken op de boerderij, in de bouw of in de winkel. De man bleef werken na zijn huwelijk (de vrouw werd ontslagen) en zorgde financieel voor zijn gezin. Een paar geluksvogels mochten verder studeren en stonden hoog in aanzien als advocaat, dokter, dominee, leraar of burgemeester.

Materiële maakbaarheid

Met mijn generatie (geboren in de jaren zestig en zeventig) kwam er keuzevrijheid. Welk beroep leek je leuk? Waar wilde je studeren? Je kreeg immers een thuis- of uitwonende beurs. Ongewenst zwanger zonder dat je getrouwd was kwam voor, maar daar kon je wat aan doen. De keuze aan voorbehoedsmiddelen nam toe en vrouwen werden “baas in eigen buik,” waardoor er veel minder kinderen per stel geboren werden. De gezinnen van tien tot veertien kinderen komen niet meer voor en vier kinderen noemen we in deze tijd al een groot gezin.
Kinderen bleven niet meer wonen in het dorp of de stad waar ze geboren waren en vlogen uit, waarmee de familiestructuren veranderden. Opa en oma wonen niet meer bij ons in en blijven nu tot op hoge leeftijd op zichzelf wonen of als dat écht niet meer kan gaan ze naar een verpleeghuis.

We mogen ongehuwd samenwonen en eindeloos relaties proberen. Hierin hebben we een keuze gekregen. Is de relatie niet meer fijn of voedend? Dan gaan we uit elkaar en kunnen we allebei financieel onze eigen broek ophouden.
Is ons werk niet meer uitdagend? Dan solliciteren we maar iets anders of gaan een eigen bedrijf opzetten.
Bevalt ons huis niet meer? Dan zoeken we naar een ander huis.
Is de auto stuk of gaat hij teveel aan reparaties kosten? Dan laten we ons goed informeren en kopen een andere.
Is de keuken of de badkamer verouderd? Dan zetten we er toch een nieuwe in voorzien van alle gemakken die nodig zijn?
Ben ik niet tevreden met mijn borsten, billen, lippen of ogen? Dan ga ik naar de plastisch chirurg.
Zo ook als ik in een verkeerd lijf zit, dan laat ik dat veranderen.

Blog-14-scaled

Zelfs van de paar kinderen die we krijgen maken we ‘projecten’ die niet mogen mislukken. Ze moeten op jonge leeftijd al van alles: muziek op schoot, op ballet voor dreumesen, zwemles, voetbal, schaken, creatieve les…. ze zouden eens een talent laten liggen. Ze hebben het te druk om buiten te spelen, te mijmeren of zich te vervelen. En zodra er even een stilte valt, wordt die opgevuld met TV, tablet of telefoon, want dat is zo makkelijk, dan zijn ze zo stil en zeuren ze niet.
Op school moeten ze het ook goed doen. Cijfers zijn belangrijker dan t plezier en t buitenspelen. Om de zoveel maanden worden de kinderen getoetst op hun prestaties zodat de vooruitgang gemeten kan worden.

Waarom die maakbaarheid? Om de schijn van controle? Dat we denken eigen baas te zijn over ons leven? Omdat we niet gelukkig zijn in of met de oude situatie? We nemen het heft in handen en veranderen de oude situatie, zodat we nu wél tevreden zijn?
Zitten er grenzen aan het maakbare leven? In hoeverre is ons leven écht te veranderen? Materiële dingen verbeteren is mogelijk, maar de vraag is of we daar duurzaam gelukkig van worden en blijven. Hoe denk je gelukkig te worden van iets dat je nog niet hebt, als je niet gelukkig bent met alles wat je al wél hebt?

Immateriële (niet tastbare) maakbaarheid

Ik denk dat we een bepaalde ontwikkeling door hebben te maken in ons leven om ons te doen groeien. Dat geldt vooral voor de niet tastbare dingen. Die immateriële dingen zul je toch bij jezelf moeten aanpakken. Leren te accepteren dat je anderen niet kunt veranderen, alleen hoe jijzelf met hun om kunt gaan. Hoe je dierbaren los kunt laten en blij kunt zijn met de momenten dat je wel contact met ze hebt of dat je ze her-innert. Dat je in zekere mate jezelf moet accepteren, je uiterlijk, het ouder worden, je karakter, je onhebbelijkheden, je talenten en tekortkomingen. Dat er bepaalde dingen zijn die onlosmakelijk met leven te maken hebben en waar je niets aan kunt doen. Onvoorwaardelijk je kinderen lief hebben wat ze ook doen of zeggen. Accepteren dat alle emoties bij jouw leven horen, fijne en vervelende. Dat de wereld doordraait, ook zonder jou.

Heb je eigenlijk wel écht invloed op je leven?
Er bestaat het boek ‘Het mysterie van je geboortedag’ van Gary Goldschneider waarin een beeld wordt geschetst van jouw karakter en eigenschappen. Hierin lijkt jouw levensloop al vast te liggen.
In India kun je in ‘The Indian palmleaf institute’ je eigen blauwdruk opvragen, waarin alles over jou al opgetekend staat.
Human design maakt gebruik van astrologie en een soort voorbeschiktheid. Jouw ziel heeft gekozen voor dit leven, deze ouders, je partners en deze kinderen en om middels alle uitdagingen op jouw pad te evolueren. Dat lijkt op een scenario waarin alles al vastligt en waarin wij alleen onze rol moeten innemen en onze bestemming hebben te leven.

Terug naar t begin, waarin jij de keuze hebt om jouw leven vorm te geven. Of dat nou materiële of immateriële zaken zijn. Realiseer je dat wat je aandacht geeft groeit en vraag je af of het zinvol en waardevol is om jouw energie daarin te investeren. Word je er blij van of haalt het je naar beneden? Aan jou de keuze….

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *